Ο Γιώργος Βογιατζής μιλάει για το όραμα του για την Historica
Ο Γιώργος Βογιατζής με τους συνεργάτες του, βλέπουν το μεγάλο όραμα τους να γίνεται πραγματικότητα και η Historica ξεκινάει σήμερα στη Ρόδο. Ο ένας εκ των εμπνευστών της μεγάλης αυτής ποδηλατικής συνάντησης (οι άλλοι δύο είναι ο Μιχάλης Καρπαθάκης και η Νεμρά Μπάστιαλη) μίλησε για την Historica
-Τι είναι η Historica και ποιος μπορεί να λάβει μέρος σε αυτή;
«Είναι το όραμα τριών ανθρώπων που θέλησαν να ξεθάψουν την ποδηλατική ιστορία της Ρόδου και όλης της Ελλάδας. Με παλιά ποδήλατα, φωτογραφίες, αποκόμματα εφημερίδων αλλά και την φυσική παρουσία όσων μπορούν να παρευρεθούν αποφάσισαν να δημιουργήσουν μία έκθεση τριών ημερών αλλά και μία βόλτα με ποδήλατα εποχής. Στη βόλτα αυτή μπορούν να πάρουν μέρος όλοι όσοι έχουν διάθεση, γούστο, νοσταλγία για το παλιό γενικά, παλιό ποδήλατο, παλιό ρουχισμό κτλ. Στην έκθεση παλιών ποδηλάτων μπορούν να πάρουν μέρος όσοι προέβλεψαν και κράτησαν τα παλιά ατσάλινα ποδήλατα αλλά και οι συλλέκτες παλιών ποδηλάτων και όχι μόνο αγωνιστικών».
-Τι εμπειρία έχετε στη διοργάνωση ποδηλατικών αγώνων; Ποιοι σας υποστηρίζουν σε αυτή την διοργάνωση;
«Εμπειρία έχω από αγώνες που διοργανώναμε από το 1990 αλλά και πριν ακόμα μέχρι τον International Tour of Rhodos που φιλοξένησε από τα μεγαλύτερα ονόματα της παγκόσμιας ποδηλασίας μέχρι το 2003».
-Στο promo video της Historica βλέπουμε τον νεαρό να ετοιμάζεται να καβαλήσει ένα λασπωμένο κόκκινο Faggin. Πείτε μας μερικά λόγια γι’ αυτό.
«Αυτό είναι το τελευταίο ποδήλατο με το οποίο έτρεχα σαν αθλητής, μέχρι τις αρχές του 1988, είχε μείνει σε μια αποθήκη για πολλά χρόνια και όταν ο Massimo μου εξήγησε για το L’eroica το συναρμολογήσαμε ξανά. Με αυτό το 2015 πήρα μέρος στο L’eroica στο Chianti. Εκείνη την ημέρα έβρεχε και όπως ίσως γνωρίζετε το μεγαλύτερο μέρος της διαδρομής είναι χωμάτινο, μου άρεσε τόσο πολύ όλο αυτό που κράτησα το ποδήλατο λερωμένο όπως ήταν με την λάσπη».
-Πώς επηρέασε την απόφασή σας για αυτή τη διοργάνωση η συμμετοχή σας σε εκείνο το L’ Eroica. Ο φίλος σας o Massimo συμμετέχει συστηματικά σε αυτό. Τι συμβουλές σας έδωσε; Θα τον δούμε στη Ρόδο;
«Είναι αλήθεια ότι είμαι αρκετά επηρεασμένος από την Ιταλία και θαυμάζω τον τρόπο με τον οποίο αναδεικνύουν και εκμεταλλεύονται ότι υπάρχει από την ιστορία τους όχι μόνο στην ποδηλασία και σε όλα τα άλλα, όπως τα αυτοκίνητα και τα μουσεία που έχουν. Οι Ιταλοί έχουν μία τέτοια κουλτούρα και μία φινέτσα που όλοι μαζί μπορούν να δημιουργούν και να υποστηρίζουν θρύλους. Όταν λοιπόν φτάσαμε σε ένα μικρό χωριουδάκι στο Gaiole in Chianti και είδα όλο αυτό τον κόσμο εντυπωσιάστηκα. Επισκέπτες απ’ όλα τα μέρη του κόσμου σε μεγάλη ηλικία, νεαροί άνδρες, γυναίκες και μέσα σε αυτούς αναγνώρισα επαγγελματίες ποδηλάτες, από τον χώρο της βιομηχανίας του ποδηλάτου που και αυτοί ντυμένοι ανάλογα με παλιά ποδήλατα ζούσαν αυτές τις στιγμές. Αποτελούσαν ένα μέρος αυτής της γιορτής αυτής της ανάγκης να αναδείξουν την στολή που φορούσαν όταν ήταν νέοι, το ποδήλατο που είχαν η απέκτησαν αργότερα. ήρθαν εκεί και σε ομάδες όπως πήγαμε εμείς σαν ομάδα Faggin Κυρίες στολισμένες με καπέλα όλο αυτό σου θύμιζε κινηματογράφο. Όλα τα καταστήματα κάθε είδους το παντοπωλείο, το κρεοπωλείο, το μπάρ, τα παράθυρα των σπιτιών ήταν όλα στολισμένα στο χρώμα και το άρωμα του L’eroica. Μετά το τέλος της διοργάνωσης σκεφτόμουν πώς μπορώ να φέρω την οργάνωση στην Ρόδο. Με προβλημάτισε πάρα πολύ το γεγονός ότι στη Ρόδο πλέον δεν υπάρχουν χωματόδρομοι και αυτό θα άλλαζε σημαντικά το είδος και τον χαρακτήρα αυτής της εκδήλωσης μετά όμως σκέφτηκα ότι ο κάθε χώρος ο κάθε τόπος έχει τα δικά του χαρακτηριστικά τα οποία όπως έκαναν οι Ιταλοί, πρέπει να αναδεικνύονται. Δουλεύοντας όλο αυτό τον καιρό στο μυαλό μου την εκδήλωση σκέφτηκα ότι η Ρόδος έχει μια ιστορία πολλών δεκαετιών και ονόματα που άφησαν εποχή. Όταν ήμουν λοιπόν νεαρός μαζί με τους συναθλητές μου πηγαίναμε μετά την προπόνηση ή μετά τον αγώνα επίσκεψη στην παλιά πόλη που είχε το ποδηλατάδικο ο Φραντζής. Κουβέντα στην κουβέντα μας έλεγε συνέχεια ιστορίες για τους Τζώληδες τον Νταουσανάκη, τον Κελέπιλερ τον Μπαλτζή το Γαλλάκι τον Κοκκινομάγουλο και πολλούς άλλους. Ο Φραντζής ήταν ένας άνθρωπος που αγαπούσε την ποδηλασία μιλούσε ιταλικά όπως όλοι οι Ροδίτες της γενιάς του παρακολουθούσε τον γύρο Ιταλίας από ραδιόφωνο παγκόσμιάς λήψης εκείνα τα χρόνια, και μας μετέφερε τα νέα του γύρου. Στο κατάστημα του Φραντζή ερχόταν και ο ξάδελφος του “ο αξάς” και γινόταν συζήτηση για την ποδηλασία γενικότερα. Όλο αυτό με την Νεμρά και τον Μιχάλη αρχίσαμε σιγά-σιγά να το βάζουμε σε τάξη πως μπορούμε να διοργανώσουμε καλύτερα αυτό την εκδήλωση.
Άρχισα να κάνω τα πρώτα αναγνωριστικά τηλεφωνήματα για να καταλάβω την διάθεση που υπάρχει και πως ακούγεται γενικά η ιδέα μας να ξαναφέρουμε στην επιφάνεια μετά από τόσα πολλά χρόνια αυτά που εμείς και όλη η Ρόδος έζησε με την ποδηλασία, όταν δεν υπήρχε οργανωμένος τουρισμός αλλά και αργότερα. Έναν από τους πρώτους που ενημέρωσα και ζήτησα την γνώμη του είναι μια μεγάλη προσωπικότητα της παγκόσμιας ποδηλασίας ο τότε προπονητής της εθνικής μας ομάδας Pavel Dolezal με χαρά δέχθηκε την πρόσκληση μας αφού γνωρίζουμε όλοι πόσο αγαπά την Ελλάδα και πάντα όταν υπάρχουν Έλληνες σε μεγάλους αγώνες στο εξωτερικό πηγαίνει να τους συναντήσει. Βέβαια και όλοι εμείς που υπήρξαμε αθλητές την περίοδο από το 1984 έως το 1988 θυμόμαστε και αναπολούμε έναν μοναδικό άνθρωπο και προπονητή. Η πρώτη αντίδραση σχεδόν από όλους ήταν η έκπληξη. Μετά από λίγο συγκινημένοι άρχισαν να φέρνουν στο μυαλό τους όλα αυτά που είχαν ζήσει με την ποδηλασία στη Ρόδο, τις φιλίες, τις ιστορίες και άρχισαν με το “τι μου θύμισες τώρα…” Έθελαν να διηγηθούν μικρά και μεγάλα κατορθώματα. Είναι αλήθεια επίσης ότι κάποιοι από αυτούς δεν ήξεραν πώς να αντιδράσουν. Άνθρωποι που για 30 για 40 χρόνια δεν είχαν μιλήσει για ποδηλασία δεν είχαν ασχοληθεί δεν έχει ασχοληθεί κανένας μαζί τους και ξαφνικά άρχισα να ζητάω να μου στείλουν φωτογραφίες τους και θα έπρεπε να θυμηθούν σε κάθε φωτογραφία ποιος είναι δίπλα τους, που είναι τραβηγμένη και ποια χρονολογία, σε ποιον αγώνα, δύσκολα πράγματα. Για τον Massimo η μετακίνηση δεν είναι τόσο δύσκολη από την Padova στο Chianti όπως είπαμε όλη αυτή η διαδικασία είναι διασκέδαση και συμμετέχει κάθε χρόνο. Είναι σίγουρο ότι η Cristina Faggin και ο Massimo δεν μπορούν να λείπουν από την πρεμιέρα».
–Εκτός από το κόκκινο Faggin, στην αποθήκη του Γιώργου Βογιατζή υπάρχουν και μερικά ακόμα εκπληκτικά ποδήλατα. Θα εκτεθούν κάποια από αυτά στην έκθεση ιστορικών ποδηλάτων; Τι περιμένουμε να δούμε εκεί;
«Στην έκθεση στη νέα πτέρυγα του Νεστορίδειο Μελάθρου στη Ρόδο θα δούμε αρκετά σπανία ποδήλατα, πολύ παλιά και ιδιαίτερα. Εκτός όμως από τα ποδήλατα οι επισκέπτες της έκθεσης μπορούν να περιηγηθούν στο χρόνο πολλές δεκαετίες μέσα από ένα πλούσιο φωτογραφικό υλικό. Σας περιμένουμε λοιπόν όλους εκεί για να θαυμάσετε τα διαστημικά ποδήλατα της εποχής του 60-70-80 και όχι μόνο».
-Πόσο δύσκολο ήταν τις δεκαετίες 1950-1980 να ασχοληθεί ένας νέος με την αγωνιστική ποδηλασία; Μια διοργάνωση σαν την Historica, εκτός από το νοσταλγικό χαρακτήρα που σίγουρα έχει, θεωρείτε ότι μπορεί να αποτελέσει το έναυσμα για να γνωρίσει το κοινό την παρακαταθήκη που έχουν αφήσει οι Έλληνες ποδηλάτες εκείνης της εποχής;
«Είναι σίγουρο ότι τις δεκαετίες του ‘50 του ‘60 και το ‘70 ήταν γοητευτικό να ασχολείσαι με την ποδηλασία στην Ρόδο. Έτσι λοιπόν όλοι δοκίμαζαν την τύχη τους σ’ αυτό το άθλημα άλλος για περισσότερο και άλλος λιγότερο χρονικό διάστημα. Υπήρχε όπως μου έλεγε ο Κούντρας όταν ήταν νεαρός αθλητής του Κολοσσού, ο γυμναστής Βασίλης Λεβέντης ο οποίος τους έκανε προπόνηση και μετά το τέλος της προπόνησης τους έδινε ένα κουτάκι γάλα ΣΙΣΣΙ. Οι αθλητές που έρχονταν να πάρουν μέρος στους αγώνες πίστας έμεναν για 1-2 εβδομάδες στα δωματιάκια κάτω από τις κερκίδες του βοηθητικού γηπέδου αυτές είναι κάποιες από τις συνθήκες που μπορώ να περιγράψω για την ποδηλασία της εποχής».
-Η Ρόδος – γενέτειρα πολλών πρωταθλητών – για πολλά χρόνια υπήρξε το επίκεντρο της Ελληνικής ποδηλασίας ενώ τα τελευταία χρόνια επανέρχεται δυναμικά στο προσκήνιο με την Historica αλλά και την αναβίωση του διεθνούς γύρου Ρόδου. Πού οφείλεται αυτή η απήχηση της ποδηλασίας στο νησί;
«Η αγάπη της Ρόδου στο άθλημα της ποδηλασίας καλλιεργήθηκε όταν οι Ιταλοί κατακτητές έφεραν το ποδήλατο στη Ρόδο και ξεκίνησαν οι ποδηλατικοί αγώνες και το 1936 έφτιαξαν το στάδιο Arena del sol με το ποδηλατοδρόμιο. Σε αυτό το εξαιρετικό γήπεδο με το ποδηλατοδρόμιο μέσα διεξάγονταν εκτός από αγώνες ποδηλασίας και αγώνες με μοτοσακό. Μετά την απελευθέρωση και την ενσωμάτωση του Δωδεκανήσου με την Ελλάδα άρχισαν το 1954 να γίνονται τα πανελλήνια πρωταθλήματα πίστας κυρίως αλλά και μερικές φορές δρόμου στη Ρόδο την τοπικές ομάδες συνέχισαν να ξεχωρίζουν μέχρι που φτάσαμε στις μέρες μας όπου το άθλημα της ποδηλασίας καλλιεργούν πέντε με έξι ομάδες. Σε όλα αυτά συνέβαλε το μέγεθος του νησιού το καλό οδικό δίκτυο και η μορφολογία του υπάρχουν ευθείες και μεγάλες ανηφόρες».
-Μαρτυρίες και φωτογραφίες μας θυμίζουν ότι το ποδηλατοδρόμιο της Ρόδου συχνά γέμιζε, ενώ σήμερα, ακόμα και διεθνείς αγώνες στο ΟΑΚΑ διεξάγονται «μεταξύ συγγενών και φίλων». Τι είναι αυτό που μπορεί να ξαναφέρει το κοινό κοντά στους ποδηλατικούς αγώνες;
«Νομίζω ότι η ελληνική ποδηλασία δεν συμβαδίζει με τα παγκόσμια δεδομένα, έχει τους δικούς της κανόνες, ενώ συνεχίζει να περιφέρεται με παλιές και αναχρονιστικές μεθόδους. Νομίζω ότι το μοντέλο του σωματειακού αθλητισμού που καλλιεργείται στην χώρα μας δεν βοηθά την ανάπτυξη του αθλήματος. Δεν υπάρχει σχέδιο ούτε προγραμματισμός ειδικά για τις μικρές ηλικίες που είναι η βάση.
-Ο Πάβελ Ντόλεζελ, ο οποίος επιστρέφει στην Ελλάδα για την Historica, είναι μάλλον άγνωστος στο σύγχρονο ποδηλατικό κοινό. Πόσο σημαντική είναι η προσφορά του στην ελληνική ποδηλασία;
«Μόλις έφτασε ο Πάβελ στην Ελλάδα η Γενική Γραμματεία αθλητισμού με την Ελληνική ομοσπονδία ποδηλασίας διοργάνωσαν μία σχολή προπονητών την οποία παρακολούθησα. Πραγματικά αυτό ήταν το πρώτο βήμα για μία σειρά από αλλαγές, στον τρόπο που γυμναζόταν οι αθλητές. Άρχισαν οι ομάδες να εφαρμόζουν τις νέες μεθόδους του. Ο Πάβελ παράλληλα ταξίδευε σε όλη την Ελλάδα για να γνωρίσει τους νεαρούς αθλητές και να τους βοηθήσει να εξελιχθούν. Πέρα όμως από εξαιρετικός προπονητής παρέμεινε αγαπητός σε όλους εμάς που έτυχε να το γνωρίσουμε και να συνεργαστούμε μαζί του για την σοβαρότητα και την ακεραιότητα που τον διακρίνει. Αλλωστε δεν είναι τυχαία η εκτίμηση που έχει στο πρόσωπο η ευρωπαϊκή και η παγκόσμια ποδηλασία
-Ο Κανέλλος Κανελλόπουλος θεωρείται από πολλούς ο κορυφαίος Έλληνας ποδηλάτης όλων των εποχών. Θα τον δούμε στη Ρόδο για την Historica. Ποια η σχέση σας μαζί του;
«Ο Κανέλλος θα έρθει στη Ρόδο. Πράγματι ο Κανέλλος είναι για όλους μας ένα υπόδειγμα αθλητή και ανθρώπου μοναδικού. Έχουμε μια πολύ στενή σχέση που αναπτύχθηκε από την περίοδο που υπηρετούσε στο στρατό για κάποιο διάστημα στην Ρόδο και συνεχίζεται μέχρι σήμερα σε προσωπικό και οικογενειακό επίπεδο».
-Στον ιστορικό ποδηλατικό γύρο του Σαββάτου αναμένεται να σταθούν στην εκκίνηση μετά από πολλά χρόνια κι άλλες σπουδαίες φυσιογνωμίες της Ελληνικής ποδηλασίας. Να περιμένουμε επιθέσεις και σπριντ; Εσείς θα συμμετέχετε;
«Δεν έχει αγωνιστικό χαρακτήρα η Ηistorica είναι μία γιορτή του ποδηλάτου όπου το συναρπαστικότερο σπριντ θα είναι η συμμετοχή όσο το δυνατόν περισσότερων πρωταθλητών των δεκαετιών του ’50, του ’60, του ’70 και του ‘80».
