«Όταν έμαθα για την κλήση στην Εθνική, δάκρυσα…»
Μιλάει στο «ΦΩΣ» ο Τσαμπίκος Ρούφας, διεθνής ποδοσφαιριστής της Εθνικής Ελλάδας Κωφών και μέλος του Παναθλητικού Ομίλου Κωφών, για τις δυσκολίες που αντιμετωπίζει κάποιος όταν μεγαλώνει χωρίς ακοή, αλλά και τη διέξοδο που βρήκε μέσα από το ποδόσφαιρο.
Το 2022 πήγε με την Εθνική Ελλάδας Κωφών στους Ολυμπιακούς Αγώνες για άτομα χωρίς ακοή στη Βραζιλία, ενώ φέτος στην αντίστοιχη διοργάνωση του Γιούρο στην Αττάλεια της Τουρκίας έφτασε με το αντιπροσωπευτικό μας συγκρότημα μέχρι τους «8».
Σε συλλογικό επίπεδο παίζει για τον Παναθλητικό Όμιλο Κωφών, με τον οποίο έφτασε μέχρι τον τελικό του Deaf Champions League φέτος στην Αθήνα, όντας στην καλύτερη ενδεκάδα της διοργάνωσης. Επίσης, αγωνίζεται σε ομάδα ακουόντων για το πρωτάθλημα της ΕΠΣΔ με τον Άγιο Γεώργιο Μαλώνας στη Ρόδο.
Ο Τσαμπίκος Ρούφας μίλησε στο «ΦΩΣ» για τη σχέση του με το ποδόσφαιρο, αλλά και το πώς μπορεί η συμπερίληψη ατόμων με διαφορετικά χαρακτηριστικά και ανάγκες να είναι η απάντηση για τη βία στον αθλητισμό και όχι μόνο.
Η συνέντευξη δημοσιεύτηκε στις 9 Αυγούστου στην εφημερίδα «ΦΩΣ».
Σε τι ηλικία και πώς διαπιστώθηκε το πρόβλημα με την ακοή σου;
Σε ηλικία περίπου δύο ετών. Διαπιστώθηκε από τους γονείς μου. Κατ’ αρχάς, να πω ότι κάθε μέρα μαθαίνω να επικοινωνώ όλο και περισσότερο, όλο και καλύτερα. Η επικοινωνία μου με τα κωφά άτομα γίνεται με τη νοηματική γλώσσα κυρίως και με εκφράσεις του σώματος και του προσώπου, η οποία είναι όμορφη ως μορφή επικοινωνίας γιατί εκδηλώνεις άμεσα τα συναισθήματά σου. Με τα ακούοντα άτομα η επικοινωνία γίνεται με χειλανάγνωση και ίσως κάποιες φορές να είναι λίγο δυσκολότερη, αφού οι ακούοντες ομιλητές δεν έχουν συνηθίσει να μιλούν αργά, ώστε να γίνονται άμεσα αντιληπτά όλα όσα λένε.
Πώς ήταν να μεγαλώνεις χωρίς ακοή; Η καθημερινότητα στο σχολείο, στο σπίτι; Τι θεωρείς πως ήταν το πιο δύσκολο που έπρεπε να κάνεις;
Όσο μεγάλωνα αντιλαμβανόμουν την έλλειψη ακοής. Χρειάστηκα χρόνο για να προσαρμοστώ σε έναν κόσμο ακουόντων, άρα διαφορετικό από τον δικό μου. Με την πλήρη στήριξη των γονιών μου προσαρμοζόμουν μέρα με τη μέρα στην επικοινωνία με τους γονείς μου, τον αδερφό μου, τον υπόλοιπο κόσμο. Με μαθήματα λογοθεραπείας, λογοπαιδικές ασκήσεις και χειλανάγνωση κατάφερα μέρα με τη μέρα να επικοινωνώ. Γενικά η δυσκολία ήταν η προφορική επικοινωνία. Το ποδόσφαιρο με βοήθησε πάρα πολύ στην προσπάθειά μου αυτή γιατί ανέπτυξα την αντίληψή μου, ώστε να έχω την καλύτερη επαφή με τους συμπαίκτες μου στο γήπεδο και κατ’ επέκταση με όλο τον κόσμο.
Με το ποδόσφαιρο σε τι ηλικία ασχολήθηκες; Και τι ήταν αυτό που σε έκανε να… κολλήσεις με την μπάλα;
Με το ποδόσφαιρο ξεκίνησα να ασχολούμαι στην ηλικία 6-7 χρόνων. Αρχικά, μου άρεσε επειδή αισθανόμουν τις κινήσεις του σώματός μου. Σταδιακά, ανακάλυπτα πολλά πράγματα και συναισθήματα στο ποδόσφαιρο, όπως η χαρά της επιτυχίας, η συνεργασία με άλλα άτομα, η έννοια των κανόνων και της τακτικής που πρέπει να έχουμε ως παίκτες, άρα και ως άτομα στο κοινωνικό σύνολο. Σημαντική ήταν επίσης η αγάπη που έπαιρνα από τον κόσμο. Το ποδόσφαιρο είναι το παν για μένα.Πώς ήταν η διοργάνωση του Deaf Champions League στην Αθήνα; Φτάσατε μέχρι τον τελικό, με εσένα διακριθέντα. Ως εμπειρία πώς ήταν και τι πιστεύεις ότι αποκόμισες από τη συμμετοχή σου;
Η συμμετοχή μου στο Deaf Champions League ήταν μια τεράστια εμπειρία, γιατί γνώρισα ανθρώπους έτοιμους να με στηρίξουν, αλλά είδα και τον εαυτό μου έτοιμο να τους ανταποδώσει την τιμή αυτή. Η χαρά της συμμετοχής μας στον τελικό είναι απερίγραπτη και μακάρι να μην τελείωνε ποτέ. Η διάκρισή μου σε προσωπικό επίπεδο ήταν μια ιδιαίτερα συγκινητική στιγμή της ζωής μου. Και οφείλεται σε όλους τους συμπαίκτες μου, τον προπονητή μου και τους ανθρώπους της ομοσπονδίας της Ελλάδας. Θα μείνει για πάντα χαραγμένη στο μυαλό μου. Εύχομαι όλοι οι αθλητές να βιώνουν τα ίδια συναισθήματα.
Ο ΠΟΚ είναι στην Αθήνα, αλλά εσύ μένεις Ρόδο, έτσι;
Ναι, είναι Αθήνα ο ΠΟΚ και εγώ μένω Ρόδο. Γίνονται προπονήσεις κυρίως πριν από τις επίσημες διοργανώσεις και έρχομαι Αθήνα. Κατά τα άλλα, όλοι οι παίκτες αθλούνται ατομικά στα σωματεία στα οποία αγωνίζονται.
Και στη Ρόδο σε ποια ομάδα παίζεις;
Κατά καιρούς σε διάφορες ομάδες. Τώρα παίζω στον Άγιο Γεώργιο Μαλώνας.
Ποιες είναι οι διαφορές, όπως τις αντιλαμβάνεσαι εσύ, με το να παίζεις σε ομάδα κωφών και από την άλλη σε ομάδα ακουόντων;
Με την ομάδα των κωφών επικοινωνούμε μέσω της νοηματικής γλώσσας με τους συμπαίκτες μου. Στην ομάδα των ακουόντων επιστρατεύω την αντίληψή μου. Κατά τα άλλα, δεν υπάρχουν διαφορές.Μίλησέ μας για την κλήση στην Εθνική. Ποια ήταν η πρώτη σου αντίδραση όταν το έμαθες;
Όταν κλήθηκα να συμμετάσχω στην ομάδα της Εθνικής Ελλάδας, ένιωσα υπερηφάνεια, συγκίνηση, τιμή. Όλα αυτά με γέμισαν αυτοπεποίθηση να συνεχίσω να προσπαθώ για το καλύτερο. Ίσως δεν βρίσκω λέξεις να περιγράψω τη χαρά και τη συγκίνηση που ένιωσα για την εμπιστοσύνη που μου έδειξαν οι άνθρωποι της ομοσπονδίας. Δάκρυσα. Είναι τιμή για μένα!
Και η Εθνική σε πήγε μέχρι τη Βραζιλία και τους Ολυμπιακούς Αγώνες Κωφών το 2022. Το ίδιο και πρόσφατα στο Ευρωπαϊκό στην Αττάλεια. Πώς βίωσες τη συμμετοχή σου σε αυτές τις διεθνείς διοργανώσεις;
Η εθνική ομάδα μάς πήγε σε όλες τις επίσημες διοργανώσεις. Η συμμετοχή στις διεθνείς διοργανώσεις είναι διαφορετικές γιατί απαιτούν υψηλό επίπεδο, πράγμα που σημαίνει ότι ο κάθε ποδοσφαιριστής πρέπει να υπερβαίνει τα όρια των ικανοτήτων του. Αυτά στο τεχνικό κομμάτι. Στο κοινωνικό, πρόκειται για μεγάλες γιορτές κυριολεκτικά. Γιορτές αλληλεπίδρασης με πολλά άτομα.
Για το Ευρωπαϊκό στην Τουρκία; Πήγατε μέχρι τους «8», όπου και αποκλειστήκατε από τους Γάλλους, οι οποίοι στη συνέχεια το σήκωσαν. Αφού μιλήσαμε για το κοινωνικό κομμάτι, στο αγωνιστικό σε τι επίπεδο είναι το ποδόσφαιρο κωφών στη χώρα μας και πώς βιώσατε τον ανταγωνισμό από τις άλλες ομάδες;
Το αγωνιστικό κομμάτι σίγουρα δεν είναι αντίστοιχο με αυτό των ακουόντων ποδοσφαιριστών. Αυτό διότι οι ακούοντες ποδοσφαιριστές παίζουν σε μεγάλες ομάδες που έχουν υποδομές. Τα κωφά άτομα παίζουμε σε μικρές κατηγορίες. Παρ’ όλα αυτά, το επίπεδο είναι υψηλό και ο ανταγωνισμός είναι ισχυρός συγκριτικά με τις άλλες χώρες.
Εκτός από ποδοσφαιριστής, είσαι και φίλαθλος. Αναφορικά με το φαινόμενο της βίας στα γήπεδα, πιστεύεις ότι συμπεριληπτικές κινήσεις, όπως η προώθηση του ποδοσφαίρου κωφών, μπορεί να βοηθήσουν τον κόσμο να καταλάβει ότι ο αθλητισμός δεν είναι μόνο νίκη ή ήττα και αντιπαλότητα;
Ναι, εννοείται. Η συμπερίληψη είναι η καλύτερη λύση για να αντιμετωπιστεί κάθε μορφή βίας. Έτσι και στο ποδόσφαιρο, σίγουρα θα βοηθούσε μια τέτοια πρακτική, όπως για παράδειγμα η θεσμοθέτηση διαφόρων τουρνουά στα οποία θα συμμετέχουν ομάδες με κωφά και ακούοντα άτομα, ακόμη και στις ίδιες ομάδες. Επίσης, μπορεί η πολιτεία να θεσμοθετήσει μια ποσόστωση που θα προβλέπει τη συμμετοχή κωφών παικτών σε επαγγελματικές ομάδες, έστω της Σούπερ Λιγκ 2.
Και το μήνυμα που θα ήθελες να δώσεις σε κάθε παιδί, μικρό και μεγάλο, που βιώνει αντίστοιχες δυσκολίες στη ζωή του;
Κάθε άτομο να προσπαθεί συνεχώς. Να μη στενοχωριέται όταν πέφτει, αλλά να μάθει να σηκώνεται. Μόνο έτσι θα έχει λειτουργική καθημερινότητα. Επίσης, να έχει ανθρώπους δίπλα του να τον στηρίζουν.